نگاهی به «جهاد جهان (23 تا 29 ژوئن 2016)


رئوس رخدادهای این هفته

  • مهم ترین رخداد در زمینه جهاد جهانی در این هفته، حمله تروریستی و کشتار 42 تن در فرودگاه بین المللی «کمال آتاتورک» در استانبول ترکیه بود. شمار زخمی های این حمله که در شامگاه بیست و هشتم ژوئن، هشتم تیر ماه، رخ داد، نزدیک به 250 تن است. سه تروریست مسلح با کمربندهای انفجاری که در زیر کاپشن های خود (در تابستان داغ) به تن داشتند، و نیز با اسلحه کلاشینکف، به سوی مسافران و هر کسی که در فرودگاه بودند، در سه نقطه این فرودگاه آتش گشودند و پس از دقایقی آتشباری با اسلحه، کمربندهای انفجاری خود را نیز منفجر کردند. سه تروریست، که بر اساس بررسی های اولیه از سوی نهادهای امنیتی ترکیه، شهروندان خارجی بوده اند، با تاکسی به این فرودگاه رسیدند. این فرودگاه دو بخش پروازهای داخلی و بین المللی در دو طبقه دارد. تروریست ها با رسیدن به فرودگاه از یکدیگر جدا می شوند و سریعا به حمله به سوی حاضران اقدام می کنند. یکی از آنها که از سوی یکی از نگهبان ها در کنار تجهیزات شفاف نشان دادن بدن مورد شلیک قرار می گیرد و زخمی شده و بر زمین می افتد، بیست ثانیه بعد کمربند انفجاری خود را نیز منفجر می کند. در میان کشته ها، یک شهروند ایرانی، پنج شهروند سعودی، یک اوکراینی، یک چینی و چند خارجی دیگر دیده می شوند. وزارت امور خارجه ایران گزارش هایی در مورد زخمی شدن سه تا پنج ایرانی در این حمله تروریستی منتشر کرده است. شماری از شهروندان اسرائیلی نیز در این فرودگاه بودند که اکثر آنها پروازهای ترانزیت داشتند و آسیب ندیدند و حملات در این بخش نبود. خساراتی به تجهیزات فرودگاه وارد شد. کار فرودگاه و پروازهای آن به سوی همه جهان برای ساعاتی متوقف شد اما از بامداد چهارشنبه 29 ژوئن، نهم تیر، کار فرودگاه از سرگرفته شد. هنوز گروهی مسئولیت این حملات را بر عهده نگرفته است. اما نخست وزیر ترکیه و نیز رییس سی. آی. ای گفته اند که همه شواهد نشان می دهد این کشتار تروریستی برنامه ریزی از قبل از سوی گروه داعش یا خلافت اسلامی بوده است. شباهت بسیاری میان این حمله و حتی رسیدن تروریست ها به فرودگاه با تاکسی، با حملات چند ماه پیش در فرودگاه بلژیک وجود دارد که آنهم بدست داعش انجام شده بود.
  • حمله تروریستی به فرودگاه آتاتورک در استانبول در حالی انجام شده است که نیروهای داعش در مناطقی در سوریه، عراق و لیبی که در کنترل خود دارند، متحمل فشارهای سنگین نظامی هستند و شکست های تازه ای متوجه آنها شده است. در عراق ارتش آن کشور که همراه با نیروهای مردمی و همپیمانان این کشور در هفته های گذشته به سوی شهر فلوجه در استان سنی نشین الانبار پیش روی می کرد، اعلام نموده که فلوجه به طور کامل از کنترل داعش آزاد شده است. شکست داعش در این شهر که اهمیت راهبردی نظامی دارد، ضربه روانی بزرگی نیز بر داعش محسوب می شود. حیدر العبادی نخست وزیر عراق در «دیدار پیروزی» از فلوجه گفت، «پیروزی در موصل نیز نزدیک شده است». با وجود این، نخست وزیر عراق تاکید کرد که هنوز نمی توان از «پایان کار داعش سخن گفت» و نبردهای سخت و زیادی برای شکست دادن نهایی داعش باید صورت گیرد. ارزیابی مرکز مطالعاتی ما نیز این است که تا پایان کار داعش، فاصله هنوز بسیار طولانی است بویژه آنکه هنوز فلوجه از وجود نیروهای داعش به طور کامل پاکسازی نشده و تروریست ها همچنان به حملات چریکی و انفجارها در بغداد و دیگر نقاط  عراق ادامه می دهند. در سایر نقاط نیز که از مدتی قبل به کنترل ارتش عراق درآمده، تحرکات از سوی پیکارجویان داعش کماکان ادامه یافته است.

 

  • در دو عرصه دیگر، نیز داعش با فشارهای سنگین نظامی روبروست. در سوریه، نیروهای ائتلاف کرد و عرب که از سوی آمریکا آموزش دیده اند، به نام SDF، به پیشروی به سوی کانون هایی که در کنترل داعش بوده، ادامه می دهند و در نزدیکی شهر «منبج» در بخش غربی ساحل فرات پیشروی های خوبی داشته اند. در عرصه لیبی نیز نیروهای وفادار به دولت وفاق ملی به سوی شهر «سرت» پیشروی داشته اند و مناطق تحت کنترل داعش در این بخش محدودتر شده است. نیروهایی که زیر فرماندهی ژنرال «خلیفه حفتر» در غرب لیبی هستند، به کار پاکسازی شهر «بنغازی» از جهادگرایان که کنترل بخش هایی از این مناطق را در دست داشتند، ادامه می دهند (در کنار داعش، نیروهای هم قسم با القاعده نیز در این مناطق حضور و مواضعی دارند).